Επιγαστρική Κήλη
Η επιγαστρική κήλη, αν και δεν είναι από τις πιο συχνές μορφές κήλης, μπορεί να προκαλέσει σημαντική δυσφορία και δυνητικά επικίνδυνες επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και στοχευμένα. Πρόκειται για μια μορφή κήλης που εμφανίζεται στο κοιλιακό τοίχωμα, στην περιοχή μεταξύ ομφαλού και στέρνου.
Τι είναι η επιγαστρική κήλη;
Η επιγαστρική κήλη είναι ένας τύπος κήλης που εμφανίζεται στο επιγάστριο, το οποίο είναι η περιοχή της κοιλιάς μεταξύ του ομφαλού και του στέρνου. Στην επιγαστρική κήλη, ένα τμήμα ενδοκοιλιακού ιστού προεξέχει μέσω ενός ανοίγματος στο μυϊκό τοίχωμα της κοιλιάς. Εξαιτίας της ανατομικής της θέσης, η κήλη αυτή εμφανίζεται συχνά ως μικρή διόγκωση ή εξόγκωμα στο ανώτερο μέρος της κοιλιάς. Μάλιστα, η κήλη αυτή συχνά συγχέεται με την κήλη λευκής γραμμής. Ωστόσο, η επιγαστρική κήλη εντοπίζεται στην περιοχή πάνω από τον ομφαλό, ενώ η κήλη λευκής γραμμής εμφανίζεται οπουδήποτε κατά μήκος της λευκής γραμμής, συνήθως πάνω ή γύρω από τον ομφαλό. Παράλληλα, συχνά η πάθηση συγχέεται λανθασμένα και με τη διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών.
Η επιγαστρική κήλη εμφανίζεται κυρίως σε άνδρες, με τη συχνότητα εμφάνισης να είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από ό,τι στις γυναίκες. Συνολικά, υπολογίζεται ότι επηρεάζει περίπου το 2-3% του γενικού πληθυσμού, με τους περισσότερους ασθενείς να βρίσκονται σε ηλικία 30 έως 40 ετών. Αν και δεν είναι πολύ συχνή, είναι σημαντικό να ανευρίσκεται έγκαιρα λόγω των πιθανών επιπλοκών που μπορεί να προκαλέσει, ειδικά αν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα και άμεσα.
Αίτια σχηματισμού επιγαστρικής κήλης
Η επιγαστρική κήλη προκύπτει σε περίπτωση που εξασθενήσει το πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα και δημιουργηθεί ένα χάσμα μεταξύ των μυών της περιοχής. Αυτή η εξασθένιση μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση ή που επηρεάζουν τη δομή των κοιλιακών ιστών. Τα πιο συνηθισμένα αίτια της ανάπτυξης επιγαστρικής κήλης περιλαμβάνουν:
- Παχυσαρκία, καθώς το περιττό σωματικό βάρος ασκεί επιπλέον πίεση στο κοιλιακό τοίχωμα, επιβαρύνοντάς το.
- Έντονη χειρωνακτική εργασία ή συστηματική άρση βαρών κατά τη διάρκεια της προπόνησης, παράγοντες οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση και, συνεπώς, στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης μορφής κήλης.
- Απότομη ή εκτεταμένη απώλεια βάρους, αφού μια απότομη μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να μειώσει τη στήριξη που παρέχουν οι μύες στην κοιλιακή χώρα.
- Παρελθοντικοί τραυματισμοί ή χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή του επιγαστρίου, οι οποίοι μπορεί να αποδυναμώσουν τους μύες και να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη κήλης.
- Έντονος, χρόνιος βήχας (ιδιαίτερα σε ασθενείς με χρόνιες πνευμονοπάθειες) ή χρόνια δυσκοιλιότητα.
Συμπτώματα που προκαλεί η επιγαστρική κήλη
Η επιγαστρική κήλη μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματική για μεγάλο χρονικό διάστημα ή να προκαλέσει ελάχιστα ενοχλήματα με αποτέλεσμα ο ασθενής να μη δώσει τη δέουσα προσοχή. Το κύριο σύμπτωμα είναι η ύπαρξη ενός εξογκώματος στην περιοχή πάνω από τον ομφαλό. Αυτή η διόγκωση μπορεί να γίνει πιο αισθητή όταν ο ασθενής βήχει, γελάει, φτερνίζεται ή κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης. Βέβαια, δεν αποκλείεται να εκδηλωθούν και πρόσθετα συμπτώματα, όπως:
- Πόνος ή αίσθημα δυσφορίας στην περιοχή της κήλης, ειδικά κατά την άσκηση πίεσης ή την άρση βάρους.
- Τοπική ευαισθησία και σκληρία εάν η κήλη δεν είναι ανατάξιμη, δηλαδή δεν επιστρέφει στη θέση της.
- Περιστασιακή αυξομείωση του μεγέθους της κήλης ανάλογα με τη στάση του σώματος και την πίεση που ασκείται στην κοιλιά.
Επιπλοκές επιγαστρικής κήλης
Μία από τις σοβαρότερες επιπλοκές της επιγαστρικής κήλης είναι η περίσφιξη, κατά την οποία το σπλάγχνο που προπίπτει παγιδεύεται στο χάσμα της κήλης, προκαλώντας διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία και ενδεχομένως νέκρωση του ιστού. Η περίσφιξη συνοδεύεται από έντονο πόνο, πυρετό, ναυτία και συχνά απαιτεί άμεση χειρουργική παρέμβαση εντός ωρών από τη στιγμή που εκδηλώθηκε η περίσφιξη.
Σύγκριση επιγαστρικής κήλης και διάστασης ορθών κοιλιακών μυών
Η επιγαστρική κήλη συχνά συγχέεται, εκτός από την κήλη λευκής γραμμής, και με μια άλλη πάθηση που ονομάζεται διάσταση ορθών κοιλιακών μυών. Η διάσταση δεν αποτελεί κάποια μορφή κήλης αλλά αναφέρεται στη διαχωριστική απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών των ορθών κοιλιακών μυών. Παρόλο που η διάσταση μπορεί να συνυπάρχει με την επιγαστρική κήλη, δεν απαιτεί χειρουργική επέμβαση εκτός αν προκαλεί έντονη ενόχληση ή αισθητικά προβλήματα. Η βασική διαφορά είναι ότι η διόγκωση που παρατηρείται στη διάσταση δεν είναι ορατή όταν το σώμα είναι σε ύπτια θέση, ενώ η κήλη είναι ορατή ακόμη και σε όρθια θέση.
Διάγνωση της επιγαστρικής κήλης
Η διάγνωση της επιγαστρικής κήλης ξεκινά με την κλινική εξέταση από εξειδικευμένο γενικό χειρουργό. Ο γιατρός θα αξιολογήσει τη διόγκωση με ψηλάφηση της πάσχουσας περιοχής σε όρθια και ύπτια θέση. Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αποκλειστούν άλλες παθήσεις, μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα κοιλίας για την εκ των έσω επισκόπηση της διόγκωσης και του περιεχομένου της. Δεν αποκλείεται επίσης να χρειαστεί ο ασθενής να υποβληθεί σε αξονική ή μαγνητική τομογραφία ώστε να επιτευχθεί η πιο λεπτομερής απεικόνισης της κήλης και του περιβάλλοντος ιστού αλλά και να διευκολυνθεί ο προεγχειρητικός σχεδιασμός εφόσον ο ασθενής αποφασίσει ότι θα προχωρήσει άμεσα στην επέμβαση. Να σημειωθεί πως η διάγνωση και η χειρουργική αποκατάσταση από εξειδικευμένο χειρουργό είναι καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής του ασθενούς και την αποτροπή μελλοντικών προβλημάτων.
Θεραπεία για μια επιγαστρική κήλη
Η μόνη οριστική μέθοδος αποκατάστασης για την επιγαστρική κήλη είναι η χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική αποκατάσταση στοχεύει στην ανάταξη της κήλης και στην ενίσχυση της εξασθενημένης περιοχής με ειδικό συνθετικό πλέγμα. Οι μέθοδοι που μπορούν να εφαρμοστούν σε αυτή την περίπτωση είναι το ανοιχτό χειρουργείο και η λαπαροσκοπική τεχνική. Η παραδοσιακή μέθοδος της ανοιχτής χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνει την πραγματοποίηση μιας τομής πάνω από την κήλη. Ο χειρουργός ανατάσσει το περιεχόμενο και αποκαθιστά το χάσμα με τη χρήση ραμμάτων ή πλέγματος.
Η λαπαροσκοπική επέμβαση από την άλλη πλευρά είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, που πραγματοποιείται μέσω μικρών τομών, από τις οποίες εισάγονται ειδικά εργαλεία και το λαπαροσκόπιο, το οποίο διαθέτει κάμερα υψηλής ευκρίνειας και πηγή φωτός στο άκρο του. Το πλέγμα τοποθετείται εσωτερικά στο κοιλιακό τοίχωμα, εξασφαλίζοντας ενίσχυση του εξασθενημένου ιστού και μειώνοντας τις πιθανότητες υποτροπής. Η λαπαροσκοπική χειρουργική τεχνική προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στον ασθενή, όπως:
Μείωση του μετεγχειρητικού πόνου
Ταχεία ανάρρωση και επάνοδος στις δραστηριότητες
Μικρότερες τομές και συνεπώς βελτιωμένο αισθητικό αποτέλεσμα
Ελαχιστοποίηση του κινδύνου υποτροπής
Συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
Ελαχιστοποίση του κινδύνου εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών όπως λοίμωξης στο σημείο της τομής, επιπλοκή η οποία ελλοχεύει μετά από ανοιχτό χειρουργείο.
Μετεγχειρητική πορεία και ανάρρωση
Μετά τη χειρουργική αποκατάσταση της επιγαστρικής κήλης, η ανάρρωση είναι συνήθως γρήγορη, ειδικά εάν εφαρμοστεί η λαπαροσκοπική τεχνική. Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες μέσα σε λίγες ημέρες, ενώ η παραμονή στο νοσοκομείο σπάνια ξεπερνά τη μία ημέρα. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ήπιος και διαχειρίσιμος και αντιμετωπίζεται εύκολα με αναλγητικά.